ขีดความสามารถรถถังหลัก T-80U ของสหภาพโซเวียต / รัสเซีย

รถถัง T-80U เข้าประจำการในกองทัพสหภาพโซเวียตในปี ค.ศ.1985 มีน้ำหนัก 46 ตัน มีขนาดยาว 9.56 เมตรเมื่อหันป้อมปืนไปด้านหน้า ส่วนตัวรถมีขนาดยาว 7 เมตร กว้าง 3.6 เมตร สูง 2.2 เมตร อาวุธหลักคือปืนใหญ่ขนาด 125 มิลลิเมตรรุ่น 2A46M-1 มีระบบบรรจุกระสุนอัตโนมัติ อัตราการยิง 6 – 8 นัดต่อนาที สามารถยิงจรวดต่อสู้รถถัง 9M119 Refleks (AT-11 Sniper) ระยะยิง 5 กิโลเมตร จากในลำกล้องได้ ส่วนอาวุธรองได้แก่ปืนกลร่วมแกน PKT ขนาด 7.62 มิลลิเมตรและปืนกลหนัก NSVT ขนาด 12.7 มิลลิเมตร เกราะพื้นฐานของรถถัง T-80U มีความหนากว่าเกราะของรถถัง T-80BV รุ่นก่อนหน้า และยังมีการติดเกราะ ERA รุ่น Kontakt-5 ด้วย รถถัง T-80U ใช้เครื่องยนต์แก๊สเทอร์ไบน์ GTD-1250 ขนาด 1,250 แรงม้า มีความเร็วสูงสุด 70 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระยะปฏิบัติการ 400 กิโลเมตร ใช้พลประจำรถ 3 นาย ได้แก่พลขับ พลยิง และ ผบ.รถถัง

ข้อเสียของรถถัง T-80U คือไม่มีกล้องตรวจจับความร้อน (Thermal Sight) มีเพียงกล้องอินฟราเรดเท่านั้น ส่งผลให้มีข้อจำกัดในการรบเวลากลางคืน (มีเพียงรถถัง T-80UK รุ่นบัญชาการเท่านั้นที่มีกล้องจับความร้อน) นอกจากนี้เครื่องยนต์แก๊สเทอร์ไบน์แม้จะมีกำลังเครื่องยนต์สูง และมีความเหมาะสมกับปฏิบัติการในสภาพอากาศหนาวมากกว่าเครื่องยนต์ดีเซล แต่ก็สิ้นเปลืองเชื้อเพลิงมาก และต้องการการบำรุงรักษาสูง จึงมีการพัฒนารถถัง T-80UD ซึ่งใช้เครื่องยนต์ดีเซลขึ้นในปี ค.ศ.1986

หลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย รัสเซียได้พัฒนารถถัง T-80UM-1 Bars และ T-80UM-2 ติดระบบป้องกันตัวแบบแอคทีฟ Arena และ Drozd-2 ตามลำดับสำหรับเสนอขายให้ลูกค้าต่างประเทศ แต่ไม่ประสบความสำเร็จ ไม่ได้เข้าสู่สายการผลิต มีเพียงรถต้นแบบถูกผลิตออกมารุ่นละ 1 คันเท่านั้น

ต่อมารัสเซียได้อัพเกรดติดกล้องจับความร้อนให้รถถัง T-80U เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรบเวลากลางคืน เรียกว่ารุ่น T-80UE-1 เข้าประจำการในปี ค.ศ.2005 แต่หลังจากนั้นรัสเซียก็ไม่ได้อัพเกรดรถถังรุ่นนี้เพิ่มเติมอีก แต่กลับไปอัพเกรดรถถัง T-80BV ซึ่งมีประสิทธิภาพด้อยกว่าแทน

ปัจจุบันกองทัพรัสเซียมีรถถัง T-80U, T-80BV และ T-80BVM ใช้งานรวมกันประมาณ 310 คัน (รัสเซียมีรถถังตระกูล T-80 สำรองไว้ในคลังอีกประมาณ 3,000 คัน) ส่วนลูกค้าต่างประเทศได้แก่ไซปรัสมีรถถัง T-80U และ T-80UK รวม 82 คัน จัดหามาจากรัสเซียในปี ค.ศ.1996 และ 2010 เกาหลีใต้ก็เคยได้รับรถถัง T-80U จำนวน 33 คันและ T-80UK จำนวน 2 คันจากรัสเซียแทนการชดใช้หนี้สมัยโซเวียต รับมอบระหว่างปี ค.ศ.1995 – 1997 ปัจจุบันเกาหลีใต้ปลดประจำการรถถัง T-80U แล้วแต่ยังใช้ในการฝึกอยู่ นอกจากนี้จีนก็เคยจัดหารถถัง T-80U จำนวน 50 คัน สำหรับศึกษาเทคโนโลยี นำไปใช้ในการพัฒนารถถัง Type-96

สำหรับรถถัง T-80UD ซึ่งใช้เครื่องยนต์ดีเซลนั้นมีสายการผลิตในยูเครน ในช่วงยุค 90 ยูเครนขายรถถัง T-80UD จำนวน 320 คันให้ปากีสถาน ส่งผลให้อินเดียต้องจัดหารถถัง T-90S จากรัสเซียมาถ่วงดุล

สวัสดี

17.06.2021