ปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจร Type-63 เกิดจากการนำปืนต่อสู้อากาศยานขนาด 37 มิลลิเมตร ลำกล้องคู่รุ่น Type-65 ผลิตในจีน มาติดตั้งบนตัวรถถังกลาง T-34 ผลิตในสหภาพโซเวียต ถูกใช้งานโดยกองทัพเวียดนามเหนือ (North Vietnamese Army – NVA) ในสงครามเวียดนาม (Vietnam War) ความลึกลับเกี่ยวกับปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรรุ่นนี้คือไม่มีใครรู้ที่มาที่ไปของมันแน่ชัดว่าเข้าประจำการเมื่อไหร่ ประเทศไหนเป็นผู้ผลิต ผลิตออกมาทั้งหมดกี่คัน แถมตั้งแต่สมัยสงครามเวียดนามจนถึงปัจจุบันก็เคยมี Type-63 ปรากฏตัวออกมาเพียงคันเดียวเท่านั้น ถูกกองทัพเวียดนามใต้ (Army of the Republic of Vietnam – ARVN) ยึดได้และส่งต่อให้สหรัฐฯ ปัจจุบันตั้งแสดงอยู่ที่ Aberdeen Proving Ground
สมมติฐานเกี่ยวกับที่มาของปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจร Type-63 มีอยู่ 3 แนวทางหลักๆ คือ 1. Type-63 เป็นปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรที่สหภาพโซเวียตส่งให้เวียดนามเหนือ 2. Type-63 เป็นปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรที่จีนส่งให้เวียดนามเหนือ และ 3. Type-63 เป็นปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรที่เวียดนามเหนือดัดแปลงขึ้นเองและมีอยู่เพียงคันเดียวในโลก
ส่วนตัวผมมองว่าสมมติฐานข้อแรกไม่น่าเป็นไปได้ เพราะกองทัพโซเวียตไม่มีปืนต่อสู้อากาศยานขนาด 37 มิลลิเมตรแบบลำกล้องคู่แต่อย่างใด มีเพียงแบบลำกล้องเดี่ยวคือรุ่น M1939 หรือ 61-K เท่านั้น นอกจากนี้ระหว่างสงครามเวียดนาม สหภาพโซเวียตก็ส่งปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรขนาด 57 มิลลิเมตร ลำกล้องคู่ ZSU-57-2 ให้เวียดนามเหนือใช้งานจำนวนมากอยู่แล้ว ไม่มีความจำเป็นต้องลงทุนดัดแปลงรถถัง T-34 แต่อย่างใด
สมมติฐานข้อสองที่ว่าปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรรุ่นนี้ผลิตโดยบริษัท Norinco ของจีน และกองทัพจีนส่งให้เวียดนามเหนือใช้งาน เป็นสมมติฐานที่มีคนเชื่อมากที่สุด ประวัติของปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรรุ่นนี้ในแหล่งข้อมูลส่วนใหญ่ก็อ้างอิงตามสมมติฐานนี้ ข้อมูลบางแหล่งยังบอกด้วยว่ากองทัพจีนนั้นใช้งานปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจร Type-63 มาอย่างยาวนาน และพึ่งปลดประจำการไปเมื่อปี ค.ศ.1990 นี้เอง อย่างไรก็ตามแม้ปืนต่อสู้อากาศยาน Type-65 จะผลิตในจีน และจีนก็เคยมีรถถัง T-34 ใช้งานอยู่จำนวนมาก ทั้งที่โซเวียตส่งให้สมัยสงครามเกาหลีและที่จีนผลิตเองในชื่อ Type-58 แต่กลับไม่มีหลักฐานใดๆทั้งภาพถ่ายและเอกสารแสดงให้เห็นเลยว่ากองทัพจีนเคยดัดแปลงหรือใช้งานปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรรุ่นนี้จริง ในพิพิธภัณฑ์ทหารของจีนก็ไม่มีปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจร Type-63 ตั้งแสดง ส่วนตัวผมจึงไม่เชื่อสมมติฐานนี้เช่นกัน
ผมเชื่อว่าสมมติฐานข้อที่สามคือปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจร Type-63 เป็นยุทโธปกรณ์ที่เวียดนามเหนือดัดแปลงขึ้นเอง โดยใช้ยุทโธปกรณ์ที่จีนและโซเวียตส่งมาให้ มีความเป็นไปได้มากที่สุด พิจารณาจากงานที่ค่อนข้างหยาบ และข้อเท็จจริงที่ว่าจนถึงปัจจุบันเคยมีปืนต่อสู้อากาศยานอัตตาจรรุ่นนี้ปรากฏตัวออกมาเพียงครั้งเดียวและคันเดียวในโลก
สวัสดี
09.07.2021
