(One half 3544/ Wikimedia Commons/ Public Domain)
ในช่วงปลายยุค 50 ปืนต่อสู้อากาศยานมีขีดความสามารถไม่เพียงพอรับมือเครื่องบินรบรุ่นใหม่ๆอีกต่อไป สหภาพโซเวียตจึงมีความต้องการจัดหาระบบป้องกันภัยทางอากาศรุ่นใหม่ ที่เคลื่อนย้ายที่ตั้งได้เร็วภายในเวลาไม่กี่นาที สามารถติดตามไปคุ้มกันหน่วยทหารในแนวหน้าได้ ระบบป้องกันภัยทางอากาศ 2K11 Krug หรือชื่อในระบบ NATO คือ SA-4 Ganef จึงถือกำเนิดขึ้น
ระบบป้องกันภัยทางอากาศ Krug ออกแบบโดย Lyulev Novator ในปี ค.ศ.1957 เข้าประจำการในกองทัพโซเวียตเมื่อปี ค.ศ.1965 เป็นระบบป้องกันภัยทางอากาศพิสัยกลาง กองพันหนึ่งประกอบด้วยรถเรดาร์ค้นหาเป้าหมาย 1 คัน ซึ่งใช้เป็นรถบัญชาการไปในตัว มีระยะตรวจจับประมาณ 150 กิโลเมตร และชุดยิง 3 ชุด แต่ละชุดประกอบด้วยรถเรดาร์ควบคุมการยิง 1 คัน มีระยะตรวจจับประมาณ 120 กิโลเมตร และรถฐานยิง 3 คัน แต่ละคันบรรทุกจรวด 9M8 จำนวน 2 ลูก มีระยะยิง 55 กิโลเมตร ใช้เวลาเตรียมการยิงหรือย้ายที่ตั้งเพียง 5 นาที หลักการทำงานคือรถเรดาร์ค้นหาเป้าหมายจะเป็นศูนย์กลางในการค้นหาตรวจจับอากาศยานของฝ่ายตรงข้าม เมื่อพบแล้วก็จะส่งข้อมูลไปให้เรดาร์ควบคุมการยิง หันไปติดตามเป้าหมายต่อไป โดยเรดาร์ควบคุมการยิงนั้นจะหันไปยังทิศทางที่อากาศยานของข้าศึกที่เป็นเป้าหมายเท่านั้น ไม่ได้หมุนเพื่อค้นหาเป้าหมายอื่นๆด้วย ระหว่างนั้นรถฐานยิงก็จะหันจรวดตามไป เมื่อล็อกเป้าหมายได้แล้วก็จะทำการสั่งยิงจรวด กระบวนการนี้ใช้เวลาไม่ถึง 1 นาที แล้วเรดาร์ควบคุมการยิงก็จะนำวิถีจรวดพุ่งเข้าหาเป้าหมาย แล้วจุดระเบิดเมื่อจรวดอยู่ห่างจากเป้าหมายไม่ถึง 50 เมตร
เมื่อสหภาพโซเวียตนำระบบป้องกันภัยทางอากาศมาใช้งานอย่างแพร่หลาย ตะวันตกก็ต้องเปลี่ยนหลักนิยมใหม่ จากเดิมที่ในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง เครื่องบินรบจะพยายามบินในระดับเพดานบินสูงเพื่อให้พ้นระยะยิงของปืนต่อสู้อากาศยาน ตอนนี้ต้องเปลี่ยนมาทำการบินต่ำเพื่อหลบเรดาร์ของระบบป้องกันภัยทางอากาศแทน กองทัพโซเวียตก็ต้องทำการเพิ่มขีดความสามารถของระบบป้องกันภัยทางอากาศให้สามารถรับมืออากาศยานที่เพดานบินต่ำได้ เช่นในกรณีของระบบป้องกันภัยทางอากาศ Krug เดิมไม่สามารถใช้กับอากาศยานที่มีเพดานบินต่ำกว่า 3 กิโลเมตรได้ แต่ต่อมาโซเวียตได้ทำการอัพเกรดใหม่ให้สามารถใช้กับเป้าหมายอากาศยานที่มีเพดานบินต่ำเพียง 150 เมตรได้
กองทัพโซเวียตใช้งานระบบป้องกันภัยทางอากาศ Krug เป็นกำลังรบหลักจนถึงช่วงต้นยุค 80 ก่อนจะทดแทนด้วยระบบป้องกันภัยทางอากาศ S-300V ปัจจุบันรัสเซียได้ปลดประจำการ Krug แล้ว แต่ยังคงใช้จรวดเป็นเป้าซ้อม อย่างไรก็ตามประเทศอดีตสหภาพโซเวียตบางประเทศยังคงใช้งานระบบป้องกันภัยทางอากาศรุ่นนี้อยู่ ได้แก่อาร์เมเนีย อาเซอร์ไบจาน คาซัคสถาน และคีร์กีซสถาน
สวัสดี
06.08.2021
