เมื่อพูดถึงการแข่งขันกีฬาทหารนานาชาติหรือ International Army Games รายการแข่งขันที่เป็นไฮไลท์สำคัญที่สุดคงหนีไม่พ้นการแข่งขันรถถัง Tank Biathlon ที่รัสเซียเป็นเจ้าภาพจัดขึ้นที่สนามซ้อมรบอลาบิน่า (Alabino) ใกล้กรุงมอสโก และมีการถ่ายทอดสดผ่านสื่อดาวแดง Zvezda เป็นประจำทุกปี ในบทความนี้เราจะมาทำความรู้จักรถถังรุ่นต่างๆที่เคยถูกใช้ในการแข่งขันนี้จากอดีตถึงปัจจุบันกันครับ
1.รถถัง T-72B รุ่นปี 1985
รัสเซียริเริ่มจัดการแข่งขันรถถัง Tank Biathlon ในระดับนานาชาติครั้งแรกในปี ค.ศ.2013 โดยในปีนั้นมีประเทศที่เข้าร่วมเพียง 4 ประเทศคือรัสเซีย อาร์เมเนีย เบลารุส และคาซัคสถาน เรียกว่าเป็นการแข่งขันกระชับมิตรกันเฉพาะในกลุ่มประเทศอดีตสหภาพโซเวียตก็ได้ รถถังที่ใช้ในการแข่งคือรถถัง T-72B รุ่นปี 1985
รถถัง T-72B เข้าประจำการในกองทัพโซเวียตเมื่อปี ค.ศ.1984 พัฒนาต่อยอดมาจากรถถัง T-72A ติดตั้งระบบควบคุมการยิงรุ่นใหม่ สามารถยิงจรวดต่อสู้รถถัง 9M119 Svir จากในลำกล้องได้ มีเกราะหนาขึ้นผลิตจากวัสดุคอมโพสิต เสริมด้วย ERA รุ่น Kontakt-1 เป็นรถถัง T-72 รุ่นที่แพร่หลายที่สุดในประเทศอดีตสหภาพโซเวียต และเป็นกำลังรบหลักของหน่วยรถถังรัสเซียก่อนจะอัพเกรดเป็น T-72B3

(Vitaly Kuzmin/ Wikimedia Commons/ CC BY-SA 4.0)
2.รถถัง T-72B3 รุ่นปี 2011 และ T-72B3M (แบบไม่เป็นทางการ)
ในปี ค.ศ.2014 การแข่งขัน Tank Biathlon เริ่มแพร่หลายมากขึ้น รัสเซียได้นำรถถังรุ่นล่าสุดคือ T-72B3 รุ่นปี 2011 มาลงแข่งเป็นครั้งแรก แต่ทีมจากประเทศอื่นๆยังคงใช้งานรถถัง T-72B อยู่ ยกเว้นจีนที่นำรถถัง Type-96A มาเอง หลังจากนั้น นับตั้งแต่ปี ค.ศ.2015 เป็นต้นมา รถถัง T-72B3 ก็กลายเป็นรถถังมาตรฐานที่รัสเซียจัดให้ทีมพลรถถังจากทุกประเทศใช้ในการแข่งขัน Tank Biathlon โดยรัสเซียจะคอยเก็บข้อมูลจากการแข่งขันไปใช้ในการอัพเกรดรถถัง T-72B3 แบบไม่เป็นทางการทุกปี หลายคนจึงเรียกรถถัง T-72B3 ที่ใช้ในการแข่งขัน Tank Biathlon ว่า T-72B3M ก่อนที่จะมีการเปิดตัว T-72B3 รุ่นปี 2016 หรือ T-72B3M ตัวจริงของกองทัพรัสเซียอย่างเป็นทางการ ระหว่างการซ้อมรบร่วม Zapad-2017 กับเบลารุส
รถถัง T-72B3 รุ่นปี 2011 เกิดจากความพยายามของกองทัพรัสเซียในการอัพเกรดรถถัง T-72B ให้มีขีดความสามารถใกล้เคียงกับรถถัง T-90A เพื่อประหยัดงบประมาณ ใช้ขัดตาทัพระหว่างรอรถถัง T-14 Armata รุ่นใหม่เข้าประจำการ ผ่านสมรภูมิในดอนบาสและซีเรียมาแล้ว

(©sikaraha/123RF.COM)
3.รถถัง Type-96A และ Type-96B
เมื่อจีนเข้าร่วมการแข่งขันรถถัง Tank Biathlon ครั้งแรกในปี ค.ศ.2014 จีนได้นำรถถัง Type-96A ของตัวเองมาลงแข่ง ไม่ได้ใช้รถถัง T-72B ที่รัสเซียจัดให้ ต่อมาในปี ค.ศ.2016 จีนเริ่มใช้รถถัง Type-96B ในการแข่งขัน ซึ่งการพัฒนารถถังรุ่นนี้ส่วนหนึ่งก็ใช้ข้อมูลที่จีนรวบรวมจากการแข่งขันนั่นเอง
แม้รถถังที่ทันสมัยที่สุดของจีนจะเป็นรถถังตระกูล Type-99 แต่รถถังรุ่นดังกล่าวมีราคาแพง จึงมีใช้งานเฉพาะในหน่วยรบสำคัญของจีนเท่านั้น กำลังรบหลักของหน่วยรถถังจีนคือรถถังตระกูล Type-96 ซึ่งจีนมีใช้งานอยู่มากกว่า 2,500 คัน เมื่อกองทัพจีนไม่ได้ออกรบจริงมานานแล้ว การแข่งขัน Tank Biathlon จึงเป็นโอกาสสำคัญในการทดสอบประสิทธิภาพของรถถังจีน

(Vitaly Kuzmin / Wikimedia Commons/ CC BY-SA 4.0 )
4.รถถัง T-90S Bhishma
ระหว่างการแข่งขัน Tank Biathlon ปีแรกๆ อินเดียก็ใช้รถถัง T-72B3 ที่รัสเซียจัดให้เหมือนประเทศอื่นๆ อย่างไรก็ตามอินเดียมองว่าขีดความสามารถของรถถัง T-72B3 สู้รถถัง Type-96B ของจีนไม่ได้ ในปี 2017 อินเดียจึงตัดสินใจนำรถถัง T-90S Bhishma ของกองทัพบกอินเดียมาลงแข่งเอง ในการแข่งขันรอบแรกรถถัง T-90S Bhishma ทำผลงานได้ดีมาก มีการเผยแพร่คลิปทหารจีนนั่งดูรถถังอินเดียด้วยความตื่นตะลึง สร้างความฮึกเหิมให้คนอินเดียมาก แต่ทว่าในการแข่งขันรอบถัดมารถถัง T-90S Bhishma ของอินเดียทั้งตัวจริง ตัวสำรองประสบปัญหาขัดข้อง ไม่สามารถแข่งขันต่อจนจบได้ โดนปรับแพ้ หลังจากนั้นอินเดียก็กลับไปใช้รถถัง T-72B3 ของรัสเซียแข่งเหมือนเดิม ไม่นำรถถัง T-90S Bhishma มาแข่งอีกเลย
รถถัง T-90S Bhishma คือรถถัง T-90S (รุ่นส่งออก) สำหรับประเทศอินเดีย จุดสังเกตหลักคือไม่มีตาแดงและระบบภายในบางส่วนใช้ของตะวันตก อินเดียเริ่มจัดหารถถังรุ่นนี้จากรัสเซียชุดแรกจำนวน 310 คันช่วงยุค 90 หลังปากีสถานจัดหารถถัง T-80UD จากยูเครน หลังจากนั้นอินเดียก็จัดหารถถัง T-90S Bhishma เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ มีการตั้งสายการผลิตในประเทศอินเดียด้วย จนปัจจุบันกองทัพอินเดียมีรถถัง T-90S Bhishma เกินหนึ่งพันคันแล้ว เป็นผู้ใช้งานรถถังตระกูล T-90 รายใหญ่ที่สุด มีจำนวนมากกว่าประเทศผู้ผลิตอย่างรัสเซียซึ่งมีรถถัง T-90A ประมาณ 400 คันเท่านั้น กำลังทยอยอัพเกรดเป็น T-90M

5.รถถัง T-80UE1
ในปี ค.ศ.2019 รัสเซียจัดการแข่งขันรถถัง Tank Biathlon สำหรับพลรถถังหญิงเป็นครั้งแรก จุดประสงค์หนึ่งเพื่อโปรโมทการที่กองทัพรัสเซียเริ่มอนุญาตให้ทหารหญิงปฏิบัติหน้าที่ในหน่วยรบมากขึ้น จากเดิมที่ก่อนหน้านี้ทหารหญิงรัสเซียมักจะถูกจำกัดบทบาทอยู่ในแนวหลังเป็นหลัก เช่นเป็นล่าม เสนารักษ์ ฯลฯ
รถถัง T-80UE1 คือรถถัง T-80U ที่นำมาอัพเกรดติดตั้งกล้องจับความร้อน ช่วยให้มีประสิทธิภาพในการรบเวลากลางคืนมากขึ้น เข้าประจำการในกองทัพรัสเซียเมื่อปี ค.ศ.2005 น่าเสียดายที่หลังจากนั้นรัสเซียก็ไม่ได้อัพเกรดรถถังรุ่นนี้เพิ่มเติมอีก แต่กลับอัพเกรดรถถัง T-80BV เป็น T-80BVM แทน ทั้งที่การออกแบบป้อมปืนและเกราะพื้นฐานของ T-80U นั้นทันสมัยและมีประสิทธิภาพดีกว่า T-80BV
สวัสดี
21.08.2021