(©Viktor Karasev/123RF.COM)
บริษัทส่งออกอาวุธ Rosoboronexport ของรัสเซีย เปิดเผยกับสื่อ TASS ในงานแสดงอาวุธ Army-2021 ว่ารัสเซียกำลังพัฒนารถถัง T-90 รุ่นส่งออกที่มีน้ำหนักเบา (หรือพูดง่ายๆก็คือรถถังเบาที่มีพื้นฐานจากรถถัง T-90 – ผู้เขียน) เข้าสู่สายการผลิต เพื่อเสนอขายให้ลูกค้าต่างประเทศ
แม้บริษัท Rosoboronexport จะไม่ได้เปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับรถถังเบารุ่นใหม่นี้มากนัก แต่ผมมองว่าประเด็นนี้น่าสนใจมากทีเดียว และผมพอจะมองลูกค้าเป้าหมายของรัสเซียออกแล้วด้วย
สมัยสงครามเย็น กองทัพสหภาพโซเวียตมีรถถังเบาสะเทินน้ำสะเทินบก PT-76 ซึ่งเข้าประจำการตั้งแต่ปี ค.ศ.1951 สำหรับหน่วยยานเกราะที่วางกำลังในยุโรป ซึ่งเป็นภูมิภาคที่มีแม่น้ำลำคลองมาก ภารกิจหลักของรถถังเบา PT-76 คือเป็นแนวหน้าในการบุกข้ามลำน้ำเปิดทางให้หน่วยทหารอื่นๆต่อไป นอกจากนี้หน่วยนาวิกโยธินโซเวียตก็มีรถถังเบา PT-76 เพื่อใช้เป็นแนวหน้าในการบุกยึดหัวหาดเช่นกัน แต่เมื่อถึงเวลาปลดประจำการรถถังเบา PT-76 โซเวียตกลับไม่มีรถถังเบารุ่นใหม่มาทดแทนแต่อย่างใด เพราะโครงการพัฒนารถถังเบารุ่นใหม่ได้ถูกเปลี่ยนไปเป็นรถรบทหารราบ BMP-3 แทน หลังโซเวียตล่มสลาย แม้รัสเซียจะพัฒนารถถังเบาสะเทินน้ำสะเทินบก 2S25 Sprut-SD ขึ้นมา ซึ่งปัจจุบันมีรุ่นอัพเกรดคือ 2S25M Sprut-SDM1 แต่รถถังเบารุ่นนี้ถูกออกแบบมาสำหรับทหารพลร่ม (VDV) ต้องทิ้งร่มจากเครื่องบินลำเลียงได้ จึงมีข้อจำกัดเรื่องน้ำหนักส่งผลให้มีเกราะบางมาก
แม้รถถังเบา Sprut-SD และ Sprut-SDM1 จะออกแบบมาได้เหมาะสมกับหลักนิยมของหน่วยพลร่มรัสเซีย แต่เมื่อจะเสนอขายให้ลูกค้าต่างประเทศ ซึ่งอาจไม่ได้มีความจำเป็นต้องส่งรถถังเบาทางอากาศแล้ว จุดอ่อนเรื่องเกราะป้องกันตัวจึงเป็นปัญหามาก โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับรถถังเบา ZTQ-15 หรือรุ่นส่งออกคือ VT-5 ของจีน แต่รัสเซียก็ไม่มีรถถังเบารุ่นอื่นสำหรับเสนอให้ลูกค้า ดังนั้นการพัฒนารถถังเบารุ่นใหม่ ซึ่งแก้ไขจุดอ่อนเรื่องเกราะป้องกันตัวของรถถังเบา Sprut-SD และ Sprut-SDM1 เพื่อเป็นตัวเลือกให้ลูกค้า แข่งกับรถถังเบาของจีนจึงมีความสำคัญ
จากเหตุผลเหล่านี้ผมจึงมองว่า ลูกค้าเป้าหมายของรัสเซียก็คืออินเดียนั่นเอง ปัจจุบันอินเดียมีข้อพิพาทชายแดนกับจีน บริเวณเทือกเขาหิมาลัย มีการส่งกำลังพลและยุทโธปกรณ์จำนวนมาก รวมถึงรถถังไปตรึงกำลังกัน โดยกองทัพอินเดียจะใช้รถถัง T-72M1 Ajeya และ T-90S Bhishma เป็นกำลังหลัก ในขณะที่ฝั่งจีนนอกจากรถถัง Type-99 แล้ว ก็ยังมีรถถังเบา ZTQ-15 ด้วย ซึ่งรถถังเบาจะมีความคล่องตัวเหมาะสำหรับปฏิบัติการในแถบภูเขามากกว่า ด้วยเหตุนี้อินเดียจึงมีความต้องการจัดหารถถังเบารุ่นใหม่เพื่อถ่วงดุลจีน ซึ่งตัวเลือกตอนนี้ก็มีแค่รถถังเบา Sprut-SDM1 ของรัสเซียนอนมาอยู่แล้ว แต่อย่างที่ผมได้กล่าวไปแล้วว่า Sprut-SDM1 นั้นเป็นรถถังเบาสำหรับหน่วยพลร่ม มีจุดอ่อนเรื่องเกราะ ต่างจากรถถังเบา ZTQ-15 ของจีนที่ออกแบบมาสำหรับปฏิบัติการในพื้นที่สูงตั้งแต่ต้น ดังนั้นถ้ารัสเซียมีรถถังเบารุ่นใหม่ ที่แก้ไขจุดอ่อนของ Sprut-SDM1 ได้มาเสนอให้อินเดีย ก็จะยิ่งเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจมากขึ้น และวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้สามารถพัฒนารถถังเบารุ่นใหม่ไดเร็ว รวมถึงการันตีความพร้อมของอะไหล่ก็คือการใช้รถถังรุ่นที่ทั้งรัสเซียและอินเดียมีใช้งานอยู่แล้วอย่าง T-90 มาเป็นพื้นฐานนั่นเอง
สวัสดี
28.08.2021
