ขีดความสามารถรถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบกตระกูล PTS ของโซเวียต/ รัสเซีย

รถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบก PTS เข้าประจำการในกองทัพสหภาพโซเวียตเมื่อปี ค.ศ.1965 ทดแทนรถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบก K-61 ออกแบบมาใช้ลำเลียงกำลังพลและยานพาหนะเช่นรถบรรทุกข้ามลำน้ำ เพื่อเพิ่มความคล่องตัวของกองทัพโซเวียตในยุโรปซึ่งมีแม่น้ำลำคลองมาก ในกรณีที่สงครามเย็นกลายเป็นสงครามร้อนขึ้นมา และมีการพัฒนาต่อยอดออกมาหลายรุ่นจนถึงปัจจุบัน

รถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบก PTS มีขนาดยาว 12 เมตร กว้าง 3.17 เมตร สูง 3.3 เมตร หนัก 17 ตัน มีน้ำหนักบรรทุกบนบก 10 ตันและในน้ำ 5 ตัน สามารถบรรทุกทหารได้ 70 นาย หรือรถยนต์บรรทุกขนาดเบา 2 คัน หรือรถบรรทุก 1 คัน ระบบขับเคลื่อนใช้เครื่องยนต์ดีเซล A-712P ขนาด 340 แรงม้า มีความเร็วสูงสุด 42 กิโลเมตรต่อชั่วโมง สามารถเคลื่อนที่ในน้ำด้วยความเร็ว 12 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระยะปฏิบัติการ 380 กิโลเมตร มีการพัฒนาต่อยอดเป็นรุ่น PTS-M เปลี่ยนไปใช้เครื่องยนต์ V-54P ขนาด 350 แรงม้าแทน เป็นรุ่นที่ถูกใช้งานแพร่หลายที่สุดในกลุ่มประเทศองค์การสนธิสัญญาวอร์ซอ (Warsaw Pact)

รถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบก PTS-2 เข้าสู่สายการผลิตในปี ค.ศ.1973 สามารถบรรทุกของได้มากขึ้น มีน้ำหนักบรรทุกบนบก 20 ตันและในน้ำ 12 ตัน ตัวรถเปล่ามีน้ำหนัก 24.2 ตัน ยาว 12 เมตร กว้าง 3.17 เมตร สูง 3.3 เมตร ระบบขับเคลื่อนใช้เครื่องยนต์ดีเซล V-46-5 ขนาด 710 แรงม้า พัฒนาต่อยอดมาจากเครื่องยนต์ของรถถัง T-72 มีความเร็วสูงสุด 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง สามารถเคลื่อนที่ในน้ำด้วยความเร็ว 13 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระยะปฏิบัติการ 500 กิโลเมตร

หลังกองทัพโซเวียตใช้รถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบก PTS และ PTS-2 ไปได้ระยะหนึ่ง ก็มีการพัฒนารุ่น PTS-3 ออกมา เพิ่มน้ำหนักบรรทุกในน้ำเป็น 16 ตัน ความเร็วในน้ำเพิ่มขึ้นเป็น 15 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่ทว่าสหภาพโซเวียตกลับล่มสลายเสียก่อน และรัสเซียประสบปัญหาการเมืองและเศรษฐกิจ ไม่มีงบประมาณจะสานต่อ โครงการ PTS-3 จึงถูกยกเลิกไป ไม่ได้เข้าสู่สายการผลิต

เมื่อรัสเซียเริ่มฟื้นตัวจากวิกฤตช่วงยุค 90 ผู้ผลิตมองว่าในอนาคตกองทัพรัสเซียต้องจัดหารถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบกรุ่นใหม่มาทดแทน PTS และ PTS-2 ที่เก่ามากแล้วแน่นอน จึงนำ PTS-2 มาพัฒนาต่อยอดเป็น PTS-4 เปิดตัวครั้งแรกในปี ค.ศ.2007 ผ่านการทดสอบในปี ค.ศ.2011 และเข้าประจำการในกองทัพรัสเซียเมื่อปี ค.ศ.2013 PTS-4 มีน้ำหนัก 33.1 ตัน มีขนาดยาว 8.3 เมตร กว้าง 3.3 เมตร สูง 3.2 เมตร มีน้ำหนักบรรทุกบนบก 12 ตันและในน้ำ 18 ตัน ระบบขับเคลื่อนใช้เครื่องยนต์ดีเซล V-84MS ขนาด 840 แรงม้า มีความเร็วสูงสุด 60 กิโลเมตรต่อชั่วโมง สามารถเคลื่อนที่ในน้ำด้วยความเร็ว 15 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระยะปฏิบัติการ 600 กิโลเมตร PTS-4 ยังต่างจาก PTS รุ่นก่อนๆตรงที่มีการติดตั้งปืนกลหนักขนาด 12.7 มิลลิเมตรควบคุมด้วยรีโมทไว้ใช้ป้องกันตัวด้วย

โดยภาพรวมรถสายพานสะเทินน้ำสะเทินบกตระกูล PTS เป็นยานพาหนะที่มีความคล่องตัวสูงในน้ำ มีน้ำหนักบรรทุกมาก ช่วยเพิ่มความคล่องตัวในปฏิบัติการข้ามลำน้ำและการยกพลขึ้นบก แต่เมื่ออยู่บนบกความคล่องตัวก็ไม่ได้ต่างจากยานพาหนะทางทหารทั่วไปมากนัก ประกอบกับมีขนาดค่อนข้างใหญ่และเทอะทะ จึงตกเป็นเป้าหมายได้ง่าย ขอบเขตการใช้งานค่อนข้างจำกัด

สวัสดี

18.12.2021